• فیض و راستی
• کتاب مقدس
• مقالات

کتاب مقدس برای تمام فصول (۲)

بخش «کتاب مقدس برای تمام فصول» شامل بررسی ۵۲ فصل کلیدی کتاب مقدس است. با مطالعه یک فصل در هفته، شما در طول یک سال (۵۲ هفته) شناخت عمیق تری از حقایق و تعالیم اساسی کلام خدا حاصل می کنید و تصویری جامع از کل کتاب مقدس در ذهنتان شکل می گیرد. ( همه آیات از ترجمه فارسی هزاره نو و گاهی از ترجمه قدیم فارسی کتاب مقدس برگزیده شده اند.)
برای درک بهتر می توانید ابتدا فصل مورد بحث را در بخش انتهایی این صفحه بخوانید؛ سپس بررسی آن را در ابتدای همین صفحه دنبال کنید.

بررسی انجیل متی فصل پنجم (عهد جدید)

سلام دوستان گرامی ادوارد سرکیسیان هستم. در ادامه مطالعه ۵٢ فصل کلیدی کتاب مقدس، فصل پنجم انجیل متی را آغاز میکنم. فصل پنجم انجیل متی یکی از مهمترین فصل های کتاب مقدس است و برای درک پیام انجیل و خبر خوش نجات انسان از گناه و مرگ ابدی، شناخت دقیق آن ضروری است. فصل های پنجم تا هفتم انجیل متی به موعظه سر کوه مسیح معروف است. اجازه دهید مجددا به ابتدای آفرینش بازگردیم زیرا یادآوری نکته ای، ضروری به نظر می رسد؛ در فصل اول کتاب پیدایش آیات ٢۶ تا ٢٨ چنین می خوانیم:

26 و خدا گفت‌»: آدم‌ را بصورت‌ ما و موافق‌ شبیه‌ ما بسازیم‌ تا بر ماهیان‌ دریا و پرندگان‌ آسمان‌ و بهایم‌ و بر تمامی‌ زمین‌ و همۀ حشراتی‌ كه‌ بر زمین‌ می‌خزند، حكومت‌ نماید. «
27 پس‌ خدا آدم‌ را بصورت‌ خود آفرید. او را بصورت‌ خدا آفرید. ایشان‌ را نر و ماده‌ آفرید.
28 و خدا ایشان‌ را بركت‌ داد و خدا بدیشان‌ گفت‌: «بارور و كثیر شوید و زمین‌ را پر سازید و در آن‌ تسلط‌ نمایید، و بر ماهیان‌ دریا و پرندگان‌ آسمان‌ و همۀ حیواناتی‌ كه‌ بر زمین‌ می‌خزند، حكومت‌ كنید.»

خداوند به انسان اختیار داد تا بر ماهیان دریا و پرندگان آسمان و بر همه حیوانات حکومت کند و بر زمین تسلط داشته باشد ولی اگر خوب دقت کنید هرگز به انسان اختیار و اجازه حکومت بر انسانی دیگر داده نمیشود! فقط خداوند پادشاه ازلی و ابدی و حاکم مطلق است.
پیش از سقوط و نافرمانی آدم و حوا از خدا، رابطه‌ محبت آمیز بین انسان و خدا برقرار بود و انسان در باغ عدن تحت حاکمیت خدا قرار داشت ولی با سقوط انسان و نافرمانی وی این رابطه گسسته و انسان از باغ عدن بیرون رانده شد و مرگ آنی روحانی و تدریجی فیزیکی نتیجه این جدایی بود. با گذشت زمان و ازدیاد جمعیت و تشکیل جوامع مختلف حکومت انسان بر انسان تثبیت گشت و نتیجه فلاکت بار و تلخ آن در طول تاریخ گواهی بر درستی و حقیقت این موضوع است که انسان شایسته حکومت بر انسان دیگری نیست.
اما خدا در عهد عتیق از طریق انبیای خود وعده آمدن نجات دهنده ای را میدهد که نه‌تنها انسان ها را از گناه و مرگ ابدی رستگار می سازد بلکه پادشاهی و ملکوتش نیز انتهایی نخواهد داشت و با عدالت و اقتدار کامل بر کل زمین حکمرانی خواهد کرد. اجازه دهید از کتاب اشعیا نبی که حدود ۷۰۰ سال پیش از میلاد نوشته شده است پیشگویی را نقل کنم:( اشعیا نبی فصل ۹: ۶ و۷)

6زیرا که برای ما کودکی زاده و پسری به ما بخشیده شد؛ سلطنت بر دوش او خواهد بود و او ’مشاور شگفت‌انگیز‘ و ’خدای قدیر‘ و ’پدر سرمدی‘ و ’سَرور صلح‘ خوانده خواهد شد. 7افزونی فرمانروایی و صلح او را پایانی نخواهد بود، و او بر تخت داوود و بر قلمرو او حکمرانی خواهد کرد، و آن را به انصاف و عدالت، از حال تا به ابد، استوار خواهد ساخت و پایدار نگاه خواهد داشت. غیرت خداوند لشکرها این را به انجام خواهد رسانید.

این پادشاه همان مسیح موعود قوم یهود است که میبایست در آینده ظهور کند و از سویی دیگر همانطور که در این پیشگویی به وضوح تصریح شده است؛ مسیح و نجات دهنده، انسانی از نسل آدم و حوا نیست بلکه در واقع خدای قدیری است که لباس انسانی بر تن دارد و مبرا از هر گناهی است زیرا در پیشگویی دیگر، اشعیا نبی روشن می سازد که این پسر از باکره ای متولد خواهد شد و طبعا از نسل آدم و حوا نیست. اشعیا ۷: ۱۴

۱۴ بنابراین خود خداوندگار به شما نشانه‌ای خواهد داد: اینک باکره آبستن شده، پسری خواهد زاد و او را عِمانوئیل نام خواهد نهاد.

معنی عمانوئیل به عبری، «خدا با ما» است؛ بنابراین همانطور که می بینید پسری که از باکره متولد می شود در واقعی خدای است که جسم انسانی می پوشد و در بین انسان ها ساکن می شود.
اما برخلاف انتظار یهودیان که هزاران سال مشتاق آمدن مسیح موعودی بودند که سلطنت باشکوه داوود و پسرش سلیمان را مجددا در یهودیه استوار سازد و برای قوم یهود استقلال سیاسی و شکوفایی اقتصادی را به ارمغان آورد با عیسی مسیحی روبرو شدند که از پادشاهی آسمان سخن می گفت و بجای استقلال از استعمار امپراتوری روم و شکوفایی اقتصادی، آزادی از اسارت گناه و رستگاری از مرگ ابدی را بشارت می داد. یهودیان و رهبران مذهبی به دلیل کوری روحانی درک بسیار محدود و اندکی از عهد عتیق کتاب مقدس داشتند و تفسیری بسیار ناقص و سطحی از آن ارائه می دادند. این در حالی بود که اکثر فریسیان و کاتبان که جز علمای مذهبی قوم یهود بودند بیشتر قسمت های عهد عتیق را از بر می دانستند.
موعظه سر کوه مسیح خط بطلانی بر تفسیر ها و باورهای نادرست یهودیان بود. در واقع با موعظه سر کوه، عیسی مسیح خداوند رسما دین یهود را با تمام تفاسیر غلط و قوانین و فرایض انسانی و فرا کتاب مقدسی اش باطل اعلام کرد.
انجیل متی بر همین اساس نوشته شده است. متی در کل انجیلش با نقل قول از عهد عتیق و یادآوری معجزات و تعالیم عیسی مسیح ثابت می کند که عیسی همان مسیح موعود و پادشاهی است که وعده آن در عهد عتیق داده شده است و ظهور اولیه وی به منظور مهیا ساختن کفاره گناهان و نجات ایمانداران واقعی بود و در آینده ظهور و بازگشت ثانویه مسیح برای برقراری پادشاهی بر کل کره زمین خواهد بود.
تاکید متی بر این حقیقت که عیسی همان مسیح و پادشاهی است که براستی خدا و براستی انسان است در طول انجیلش بسیار چشمگیر است و بخشی از آن را در فصل پنجم خواهیم دید.
حال با این مقدمه و پس زمینه اجازه دهید به فصل پنجم بپردازیم و آن را بررسی کنیم. این فصل اینچنین آغاز می شود:

1چون عیسی آن جماعتها را دید، به کوهی برآمد و بنشست. آنگاه شاگردانش نزد او آمدند 2و او به تعلیم دادنشان آغاز کرد و گفت:
3«خوشا به حال فقیرانِ در روح، زیرا پادشاهی آسمان از آن ایشان است.
4خوشا به حال ماتمیان، زیرا آنان تسلی خواهند یافت.
5خوشا به حال حلیمان، زیرا آنان زمین را به میراث خواهند برد.
6خوشا به حال گرسنگان و تشنگان عدالت، زیرا آنان سیر خواهند شد.
7خوشا به حال رحیمان، زیرا بر آنان رحم خواهد شد.
8خوشا به حال پاکدلان، زیرا آنان خدا را خواهند دید.
9خوشا به حال صلح‌جویان، زیرا آنان فرزندان خدا خوانده خواهند شد.
10خوشا به حال آنان که در راه پارسایی آزار می‌بینند، زیرا پادشاهی آسمان از آنِ ایشان است.
11«خوشا به حال شما، آنگاه که مردم به‌خاطر من، شما را دشنام دهند و آزار رسانند و هر سخن بدی به‌دروغ علیه‌تان بگویند. 12خوش باشید و شادی کنید زیرا پاداشتان در آسمان عظیم است. چراکه همین‌گونه پیامبرانی را که پیش از شما بودند، آزار رسانیدند.

مسیح در این خوشابحال ها ابدا به انسان ها پند و اندرز و درس اخلاقی نمی دهد بلکه پیام انجیل و خبر خوش نجات از مرگ ابدی را نوید می دهد که در نتیجه گسسته شدن رابطه انسان با خدای حیات بخش بر انسان ها مستولی شده است.
مسیح تاکید می کند که قدم اول برای ورود به پادشاهی آسمان یعنی واقعیتی که در آن خوشبختی، آرامش و حیات جاودانی خدا جاری است و انسان مجددا تحت پادشاهی مطلق خدا قرار می گیرد این است که به ورشکستگی روحانی و گناه خود پی ببرد و به این نتیجه برسد که با تلاش و تقلای انسانی و با انجام فرامین شریعت، امر و نهی دینی و بجا آوردن سنن و مراسمی مذهبی هرگز نمی تواند به عدالتی که معیارش خود خداوند است دست یابد.

4خوشا به حال ماتمیان، زیرا آنان تسلی خواهند یافت.

در ابتدا چنین شناختی به غم و اندوهی عمیق در شخص منجر می شود و وی از گناهانش توبه می کند و متوجه می شود که در مقابل عدالت کامل و مطلق و بی نهایت خدا شایسته آتش جهنم و مرگ ابدی است و هیچ تلاش انسانی و دینداری هرگز نمی تواند او را از این داوری خدای قدوس نجات دهد و انسان در گرداب عمیق گناه سخت گرفتار است و هیولای مرگ یعنی جدایی از خدایی که سرچشمه حیات است او را فرو می بلعد.

5خوشا به حال حلیمان، زیرا آنان زمین را به میراث خواهند برد.

نتیجه بعدی چنین شناختی فروتنی و حلم است. فروتنی و تواضع واقعی زمانی در انسان ظاهر می شود که وی به ورشکستگی روحانی خود پی می برد. هیچ راه دیگری که منجر به فروتنی واقعی شود وجود ندارد و همه راه های دیگر به ریاکاری، تظاهر و بازی و سیاه بازی ختم می گردد.

6خوشا به حال گرسنگان و تشنگان عدالت، زیرا آنان سیر خواهند شد.

در قدم بعدی چنین شخصی تشنه و گرسنه عدالتی است که از خدا ظاهر می شود و عریانی روحانی وی را می پوشاند و گناهش را کفاره می کند. ایماندار واقعی کسی است که با عدالت کامل خدا آراسته شده باشد و لباس های کثیف و جامه ژنده و پوسیده عدالت انسانی را در پای صلیب دور می ریزد و تنها به کفاره ای که خدا برای نجات انسان ها مهیا کرده است یعنی عیسی مسیح نظر می کند.

7خوشا به حال رحیمان، زیرا بر آنان رحم خواهد شد.

حال چنین شخصی می تواند براستی، تقصیرهای دیگران را از ته دل ببخشد و از رحم کنندگان باشد زیرا خود در وهله نخست بخشش کامل گناهان را بوسیله کفاره مسیح تجربه کرده است و طعم شیرین آن را چشیده است.

8خوشا به حال پاکدلان، زیرا آنان خدا را خواهند دید.

ایماندار واقعی به مسیح که با عدالت کامل الهی آراسته شده و توسط روح خدا از نظر روحانی از نو مولود شده است در مسیر قدوسیت واقعی قدم می نهد.

9خوشا به حال صلح‌جویان، زیرا آنان فرزندان خدا خوانده خواهند شد.

نتیجه پدیده باشکوه تولد تازه، برقرای صلح و آشتی با خدای قدوس و عادل است و ایماندار واقعی به مسیح، فرزند خدا و عضوی از خانواده پدر آسمانی می شود و پیام آشتی و صلح با خدا را به دیگران نیز می رساند.

طبعا انسان های گناهکار و سقوط کرده، مشتاق شنیدن چنین پیامی نیستند و مسیح در بخش انتهایی (آیات ۱۰-۱۲) خوشابحال ها به ایمانداران گوشزد می کند که پیام انجیل با مقاومت شدید از سوی همه روبرو خواهد شد و حتی پیام آوران انجیل تحت جفا و آزار قرار خواهند گرفت. بنابراین در بخش نخست موعظه سر کوه، مسیح طریق خوشبختی واقعی و ماندگار را به انسان ها نشان می دهد.
در ادامه می افزاید:

13«شما نمک جهانید. امّا اگر نمک خاصیتش را از دست بدهد، چگونه می‌توان آن را باز نمکین ساخت؟ دیگر به کاری نمی‌آید جز آنکه بیرون ریخته شود و پایمالِ مردم گردد.
14«شما نور جهانید. شهری را که بر فراز کوهی بنا شده، نتوان پنهان کرد. 15هیچ‌کس چراغ را نمی‌افروزد تا آن را زیر کاسه‌ای بنهد، بلکه آن را بر چراغدان می‌گذارد تا نورش بر همۀ آنان که در خانه‌اند، بتابد. 16پس بگذارید نور شما بر مردم بتابد تا کارهای نیکتان را ببینند و پدر شما را که در آسمان است، بستایند.

مسیح تاکید می ورزد که وارثان راستین ملکوت و پادشاهی خدا بر روی زمین نقش نمک و نور را دارند. نمک خاصیت نگهدارندگی غذا را دارد و از فساد آن جلوگیری می کند به همین شکل پیروان راستین مسیح نیز در هر مکان و موقعیت و در هر جمعی باید چنین ویژگی داشته باشند و همچنین مانند نور که تاریکی را کنار می زند و به همه روشنایی می بخشد با رفتار، گفتار و کردار نیکو الگویی برای دیگران باشند.
مسیح در ادامه موعظه اش می افزاید:

17«گمان مبرید که آمده‌ام تا تورات و نوشته‌های پیامبران را نسخ کنم؛ نیامده‌ام تا آنها را نسخ کنم، بلکه آمده‌ام تا تحققشان بخشم. 18زیرا آمین، به شما می‌گویم، تا آسمان و زمین زایل نشود، نقطه یا همزه‌ای از تورات هرگز زایل نخواهد شد، تا اینکه همه به انجام رسد.

مسیح شریعت زنده خدا بود در واقع علت اینکه مسیح حدود سی و سه سال در میان انسان ها زندگی کرد به این دلیل بود که شریعت را بطور کامل تحقق بخشد و مو به مو اجرا کند و عدالت مطلق و کامل خدا را ظاهر سازد و این همان عدالتی است که هیچ انسانی نمی تواند با انجام شریعت به آن برسد زیرا غیر ممکن است که بتواند با طبیعت سقوط کرده آن را بطور تمام و کمال انجام دهد و این همان عدالتی است که مسیح آن را به ایمانداران هدیه می دهد و در مقابل بار گناهان ما را بر صلیب به دوش می کشد. پولس رسول در رساله به رومیان فصل ۱۰ آیه ۴ می گوید:

4زیرا مسیح غایتِ شریعت است تا هر که ایمان آوَرَد، پارسا شمرده شود.

توجه کنید که مسیح نه تنها شریعت زنده خدا بود بلکه تجسم واقعی نمادها و سمبل ها و مراسم نمادین عهد عتیق و تورات نیز بود. برای مثال کاهنان برای قرن ها مطابق دستورات تورات در معبد خدا قربانی تقدیم می کردند و خون حیوانات را می ریختند که در مسیح تحقق کامل آن را می بینیم زیرا تمامی این مراسم سایه ای از آن واقعیتی بود که می بایست بیاید و آن واقعیت، مسیح بود.
مجددا مسیح تاکید می کند که هیچ کس نمی تواند به عدالت کاملی که معیار آن خداوند است دست یابد در آیه بیستم وی می گوید:

20زیرا به شما می‌گویم، تا پارسایی شما برتر از پارسایی علمای دین و فَریسیان نباشد، هرگز به پادشاهی آسمان راه نخواهید یافت.

این جمله مسیح مانند آب سردی بود که بر سر یهودیان ریخته شد. زیرا الگوی یهودیان همین علمای مذهبی و فریسیان بودند و آنها گل سر سبد یهودیان از نظر عدالت و تقوا بشمار می آمدند و اگر آنها با همه تقوا و پارسایی شان نمی توانستند وارد ملکوت آسمان شوند پس چه کسی می توانست وارد شود؟ و معیار عدالت برای ورود به ملکوت آسمان چیست؟
مسیح در بخش انتهایی فصل پنجم بعد از تفسیر صحیح شریعت دقیقا به این سوال جواب می دهد وی در آیه ۴۸ می گوید:

48پس شما کامل باشید چنانکه پدر آسمانی شما کامل است.

این معیار ورود به ملکوت آسمان است. شما باید کامل باشید همچنانکه خدا کامل است و فقط در این صورت است که رابطه گسسته شما با خدا مجددا برقرار می گردد و خدای قدوس و داور عادل تبدیل به پدر آسمانی شما می شود. اما کیست که بتواند به این عدالت برسد و همچون خدا کامل باشد؛ همانطور که قبلا بارها تاکید کردیم هیچ احدی قادر نیست به این عدالت کامل دست یابد؛ پولس رسول در رساله به رومیان فصل سوم آیه ۲۳ می گوید:

23زیرا همه گناه کرده‌اند و از جلال خدا کوتاه می‌آیند.

برای اینکه هیچ شک و شبهه ای برای یهودیان باقی نماند که خود را قوم برگزیده خدا و صاحب شریعت و کتب و انبیا، می دانستند؛ مسیح با تفسیر شریعت و روشن کردن معنی دقیق آن مجددا آب سردی بر سر یهودیان حاضر در آنجا می ریزد و نشان می دهد که نه تنها یهودیان بلکه همه انسان های نسل آدم و حوا نیز بر اساس شریعت خدا، تحت داوری الهی هستند و مستوجب مرگ ابدی و هیچ استثنایی نیز وجود ندارد. برای اینکه دلیل آن را بدانیم اجازه دهید ببینیم مسیح چگونه شریعت خدا را تفسیر می کند! مسیح با استادی تمام به فرامینی از تورات می پردازد که ملموس تر هستند و فهم آنها برای یهودیان آسان تر بود؛ من در اینجا به دلیل محدودیت زمانی فقط به چند آیه اکتفا می کنم و همین برای درک کل موضوع کافی است:

21«شنیده‌اید که به پیشینیان گفته شده، ”قتل مکن، و هر که قتل کند، سزاوار محاکمه خواهد بود.“ 22امّا من به شما می‌گویم، هر که بر برادر خود خشم گیرد، سزاوار محاکمه است؛

27«شنیده‌اید که گفته شده، ”زنا مکن.“ 28امّا من به شما می‌گویم، هر که با شهوت به زنی بنگرد، همان دم در دل خود با او زنا کرده است.

و در آیه ۴۳:

43«شنیده‌اید که گفته شده، ”همسایه‌ات را محبت نما و با دشمنت دشمنی کن.“ 44امّا من به شما می‌گویم دشمنان خود را محبت نمایید و برای آنان که به شما آزار می‌رسانند، دعای خیر کنید،

دقت کنید بعد از تکرار هر فرمانی مسیح می گوید « ولی من به شما می گویم!» توجه کنید مسیح با این سخنان اعلام می کند که نه تنها فقط اوست که تفسیر صحیح شریعت و تورات را ارائه می دهد بلکه وی بالاتر از شریعت خداست! اگر علمای مذهبی یهود در آن روز آنجا حضور داشتند احتمالا با شنیدن این بخش از موعظه مسیح از عصبانیت منفجر می شدند و نقشه قتل او را می کشیدند؛ مقام و منزلت تورات و ده فرمان موسی نزد یهودیان به حدی بود که هیچ احدی به خود اجازه نمی داد این چنین با گستاخی درباره آن سخنی بگوید.
در بخش انتهای موعظه سر کوه در فصل هفتم مسیح می افزاید: متی ۷: ۲۴

24«پس هر که این سخنان مرا بشنود و به آنها عمل کند، همچون مرد دانایی است که خانۀ خود را بر سنگ بنا کرد.

این دقیقا نشان می دهد که مسیح ادعا می کند که وی همان خدای قدیری است که اشعیا نبی در پیشگویی خود به آن اشاره کرده است. حتی قوم یهود که برای قرنها دارای کتب مقدس بودند و بر این امر واقف بودند که انبیا الهی صرفا حامل پیامی از سوی خدا بودند و بدون استثنا نبوتشان با این جمله آغاز می شد: «و خداوند چنین می گوید.»؛ بعد از موعظه سر کوه در انتهای فصل هفتم آیات ۲۸و ۲۹ از این اقتدار مسیح شگفت زده شدند.

28چون عیسی این سخنان را به پایان رسانید، مردم از تعلیم او در شگفت شده بودند، 29زیرا با اقتدار تعلیم می‌داد، نه مانند علمای دین ایشان.

مسیح با چه اقتداری یهودیان را تعلیم می داد؛ با اقتدار الهی!
در آیاتی که به آنها اشاره کردیم مسیح روح شریعت را تفسیر می کند و به ما نشان می دهد که خدا فقط به رفتار و کردار بیرونی و ظاهری ما نگاه نمی کند بلکه انگیزه ها و آنچه که در درون قلب و فکر و ذهن ما می گذرد سرنوشت نهایی ما را رقم می زند و مطابق چنین معیاری همه ما بدون استثنا نزد خدا محکوم هستیم. منشا و سرچشمه همه اعمال و رفتار و گفتار بد در سرشت انسان ها نهفته است و اینکه با توجه به شرایط بیرونی، تربیت خانوادگی ، ترس از قانون و ده ها عامل دیگر چگونه این گناه در رفتار و کردار بیرونی ظهور کند مسئله ای است ثانویه و جایگاه نخست را از دیدگاه الهی ندارد. مشکل را باید در کنج تاریک ذهن و ضمیر و انگیزه های پنهان جست. این مشکل، مشکل گناه است! و برای علاج این معضل و رهایی از لعنت گناه که به مرگ ابدی می انجامد باید مجددا به ابتدای موعظه سر کوه مسیح باز گردیم و ببینیم برای رسیدن به خوشبختی ابدی و زندگی جاوید چه باید کرد.

هیچ راهی غیر از مسیح برای رسیدن به عدالت کامل خدا وجود ندارد. مسیح در انجیل یوحنا ۱۴: ۶ می گوید:

6… «من راه وراستی و حیات هستم؛ هیچ‌کس جز به واسطۀ من، نزد پدر نمی‌آید.

فیض خداوند با همه شما باد. آمین

انجیل متی فصل پنجم

1چون عیسی آن جماعتها را دید، به کوهی برآمد و بنشست. آنگاه شاگردانش نزد او آمدند 2و او به تعلیم دادنشان آغاز کرد و گفت: 3«خوشا به حال فقیرانِ در روح، زیرا پادشاهی آسمان از آن ایشان است. 4خوشا به حال ماتمیان، زیرا آنان تسلی خواهند یافت. 5خوشا به حال حلیمان، زیرا آنان زمین را به میراث خواهند برد. 6خوشا به حال گرسنگان و تشنگان عدالت، زیرا آنان سیر خواهند شد. 7خوشا به حال رحیمان، زیرا بر آنان رحم خواهد شد. 8خوشا به حال پاکدلان، زیرا آنان خدا را خواهند دید. 9خوشا به حال صلح‌جویان، زیرا آنان فرزندان خدا خوانده خواهند شد. 10خوشا به حال آنان که در راه پارسایی آزار می‌بینند، زیرا پادشاهی آسمان از آنِ ایشان است. 11«خوشا به حال شما، آنگاه که مردم به‌خاطر من، شما را دشنام دهند و آزار رسانند و هر سخن بدی به‌دروغ علیه‌تان بگویند. 12خوش باشید و شادی کنید زیرا پاداشتان در آسمان عظیم است. چراکه همین‌گونه پیامبرانی را که پیش از شما بودند، آزار رسانیدند. 13«شما نمک جهانید. امّا اگر نمک خاصیتش را از دست بدهد، چگونه می‌توان آن را باز نمکین ساخت؟ دیگر به کاری نمی‌آید جز آنکه بیرون ریخته شود و پایمالِ مردم گردد. 14«شما نور جهانید. شهری را که بر فراز کوهی بنا شده، نتوان پنهان کرد. 15هیچ‌کس چراغ را نمی‌افروزد تا آن را زیر کاسه‌ای بنهد، بلکه آن را بر چراغدان می‌گذارد تا نورش بر همۀ آنان که در خانه‌اند، بتابد. 16پس بگذارید نور شما بر مردم بتابد تا کارهای نیکتان را ببینند و پدر شما را که در آسمان است، بستایند. 17«گمان مبرید که آمده‌ام تا تورات و نوشته‌های پیامبران را نسخ کنم؛ نیامده‌ام تا آنها را نسخ کنم، بلکه آمده‌ام تا تحققشان بخشم. 18زیرا آمین، به شما می‌گویم، تا آسمان و زمین زایل نشود، نقطه یا همزه‌ای از تورات هرگز زایل نخواهد شد، تا اینکه همه به انجام رسد. 19پس هر که یکی از کوچکترینِ این احکام را کم‌اهمیت شمارد و به دیگران نیز چنین بیاموزد، در پادشاهیِ آسمان، کوچکترین به شمار خواهد آمد. امّا هر که این احکام را اجرا کند و آنها را به دیگران بیاموزد، او در پادشاهیِ آسمان بزرگ خوانده خواهد شد. 20زیرا به شما می‌گویم، تا پارسایی شما برتر از پارسایی علمای دین و فَریسیان نباشد، هرگز به پادشاهی آسمان راه نخواهید یافت. 21«شنیده‌اید که به پیشینیان گفته شده، ”قتل مکن، و هر که قتل کند، سزاوار محاکمه خواهد بود.“ 22امّا من به شما می‌گویم، هر که بر برادر خود خشم گیرد، سزاوار محاکمه است؛ و هر که به برادر خود ’راقا‘ گوید، سزاوار محاکمه در حضور شوراست؛ و هر که به برادر خود احمق گوید، سزاوار آتش جهنم بُوَد. 23پس اگر هنگام تقدیم هدیه‌ات بر مذبح، به یاد آوردی که برادرت از تو چیزی به دل دارد، 24هدیه‌ات را بر مذبح واگذار و نخست برو و با برادر خود آشتی کن و سپس بیا و هدیه‌ات را تقدیم نما. 25با شاکیِ خود که تو را به محکمه می‌برد، تا هنوز با وی در راه هستی، صلح کن، مبادا تو را به قاضی سپارد و قاضی تو را تحویل نگهبان دهد و به زندان افتی. 26آمین، به تو می‌گویم که تا قِران آخر را نپردازی، از زندان به در نخواهی آمد. 27«شنیده‌اید که گفته شده، ”زنا مکن.“ 28امّا من به شما می‌گویم، هر که با شهوت به زنی بنگرد، همان دم در دل خود با او زنا کرده است. 29پس اگر چشم راستت تو را می‌لغزاند، آن را به در آر و دور افکن، زیرا تو را بهتر آن است که عضوی از اعضایت نابود گردد تا آن که تمام بدنت به دوزخ افکنده شود. 30و اگر دست راستت تو را می‌لغزاند، آن را قطع کن و دور‌افکن، زیرا تو را بهتر آن است که عضوی از اعضایت نابود گردد تا آن که تمام بدنت به دوزخ افکنده شود. 31«همچنین گفته شده که ”هر که زن خود را طلاق دهد، باید به او طلاقنامه‌ای بدهد.“ 32امّا من به شما می‌گویم، هر که زن خود را جز به‌علت بی‌عفتی طلاق دهد، باعث زناکار شدن او می‌گردد؛ و هر که زن طلاق داده شده را به زنی بگیرد، زنا می‌کند. 33«و باز شنیده‌اید که به پیشینیان گفته شده، ”سوگند دروغ مخور، بلکه به سوگندهای خود به خداوند وفا کن.“ 34امّا من به شما می‌گویم، هرگز سوگند مخورید، نه به آسمان، زیرا که تخت پادشاهی خداست، 35و نه به زمین، چون کرسی زیر پای اوست، و نه به اورشلیم، زیرا که شهر آن پادشاه بزرگ است. 36و به سر خود نیز سوگند مخور، زیرا حتی مویی را سفید یا سیاه نمی‌توانی کرد. 37پس ’بلهِ‘ شما همان ’بله‘ باشد و ’نهِ‘ شما ’نه‘، زیرا افزون بر این، شیطانی است. 38«نیز شنیده‌اید که گفته شده، ”چشم به عوض چشم و دندان به عوض دندان.“ 39امّا من به شما می‌گویم، در برابر شخص شریر ایستادگی نکنید. اگر کسی به گونۀ راست تو سیلی زند، گونۀ دیگر را نیز به سوی او بگردان. 40و هر گاه کسی بخواهد تو را به محکمه کشیده، قبایت را از تو بگیرد، عبایت را نیز به او واگذار. 41اگر کسی مجبورت کند یک میل با او بروی، دو میل همراهش برو. 42اگر کسی از تو چیزی بخواهد، به او بده و از کسی که از تو قرض خواهد، روی مگردان. 43«شنیده‌اید که گفته شده، ”همسایه‌ات را محبت نما و با دشمنت دشمنی کن.“ 44امّا من به شما می‌گویم دشمنان خود را محبت نمایید و برای آنان که به شما آزار می‌رسانند، دعای خیر کنید، 45تا پدر خود را که در آسمان است، فرزندان باشید. زیرا او آفتاب خود را بر بدان و نیکان می‌تاباند و باران خود را بر پارسایان و بدکاران می‌باراند. 46اگر تنها آنان را محبت کنید که شما را محبت می‌کنند، چه پاداشی خواهید داشت؟ آیا حتی خَراجگیران چنین نمی‌کنند؟ 47و اگر تنها برادران خود را سلام گویید، چه برتری بر دیگران دارید؟ مگر حتی اقوام بت‌پرست چنین نمی‌کنند؟ 48پس شما کامل باشید چنانکه پدر آسمانی شما کامل است.